In 2016 hebben vijf GGD’en de handen ineengeslagen om gezamenlijk hun voorbereiding op rampen en crises te verbeteren. Onder begeleiding van ITINERIS health & safety hebben de GGD’en Amsterdam, Flevoland, Hollands-Midden, Kennemerland en Zaanstreek-Waterland een basisfilosofie op risicomanagement ontwikkeld met een aantal praktische instrumenten om risico’s te analyseren, beleidskeuzes te maken en hun crisisorganisatie te flexibiliseren.
In het project is een eigen methode ontwikkeld voor GGD’en om zicht te krijgen op risico’s. Met deze methode kan voor uiteenlopende scenario’s een inschatting worden gemaakt van de waarschijnlijkheid en de impact: impact op de maatschappij, op kritieke bedrijfsprocessen van de GGD, op cliënten en op medewerkers. De risicoanalyse wordt uitgevoerd in samenspraak met collega’s door de hele GGD heen. De uitkomsten kunnen worden vastgelegd in een speciaal ontwikkelde risicoanalysemodule (een Excel-tool). Deze tool maakt automatisch een risicomatrix met een positionering van de risico’s.
Voor deze werkwijze is een presentatie ontwikkeld voor een “train-de-trainer” cursus, zodat de coördinator binnen elke GGD de methode kan toepassen en het analyseproces kan inrichten. De vijf GGD’en hebben hun uitkomsten samengebracht in een “scenariobank” met gestandaardiseerde scenariobeschrijvingen en standaardwaarden voor de scoring die naar de regionale situatie kunnen worden aangepast.
Andere GGD’en zijn uitgenodigd om gebruik te maken van de resultaten van het project en om ervaringen uit te wisselen. Gezamenlijk kan bijvoorbeeld de scenariobibliotheek verder worden aangevuld, zodat de GGD’en hun input klaar hebben voor de regionale risicoprofielen en zorgrisicoprofielen.
Lessen
Tijdens het project en bij de implementatie van de methode in de 5 GGD’en zijn een aantal lessen geleerd:
- Het uitvoeren van een risicoanalyse helpt om in kaart te brengen wat de GGD het meeste bedreigt en daarop te anticiperen. Het is een absoluut noodzakelijke stap.
- Door de keuze van een beperkt aantal kenmerkende bronscenario’s (met specifieke gevolgen) en generieke gevolgscenario’s (ongeacht de bron) krijg je als GGD snel inzicht in de volle breedte van risico’s.
- Door gezamenlijk met collega’s de risicoanalyse uit te voeren, groeit het risicobewustzijn binnen de organisatie. Dit creëert een vruchtbare bodem voor verdere activiteiten.
- Grijp de risicoanalyse aan om de traditionele focus op GROP-processen te verbreden met inzicht in continuïteitsrisico’s. Dit helpt om het GROP uit te breiden tot een integraal crisisplan, met afspraken over continuïteitszorg.